Πώς είναι να δουλεύω για κάποιον που ενδεχομένως δεν θα με θυμάται αύριο;
«Το αύριο είναι μια άλλη χώρα», λέει η συγγραφέας Σώτη Τριανταφύλλου. Το αύριο είναι ένας άλλος κόσμος, θα έλεγα εγώ…
Ονομάζομαι Νάσος Καφαλής και εδώ και 15 χρόνια εργάζομαι ως ψυχολόγος σε μονάδα φροντίδας ηλικιωμένων, όπου διαχειρίζομαι τα θέματα της άνοιας και των συναφών νοητικών διαταραχών.
Αυτό που έχω, είναι το είδος της εργασίας που επηρεάζει την άποψή σου για τη ζωή. Έγινε σταδιακά. Δουλεύοντας με τους ανοϊκούς ηλικιωμένους, ζώντας στην ουσία μαζί τους, εισχώρησε στη συνείδησή μου μια αίσθηση διαφορετική για την καινούργια ημέρα.
Είναι μια σκληρή εμπειρία, σε εργασιακό και ανθρώπινο επίπεδο. Η άνοια παρεισδύει αθόρυβα και άλλοτε γρήγορα, άλλοτε με πιο αργό ρυθμό αλλοιώνει το νου, τη σκέψη, τη μνήμη. Θυμάμαι στιγμές. Πάμπολλες φορές να αναρωτιέμαι. Αυτή η δραστηριότητα τους βοηθάει πραγματικά; Πόσο πολύ; Για πόσο; Πώς ξεκινάς κάθε μέρα σε έναν μεγάλο δρόμο που όμως μοιάζει με αδιέξοδο;
Η ματαίωση είναι μια παγίδα που μαθαίνεις να την αποφεύγεις. Αναρωτώμενος διαρκώς και απογοητευμένος κατ’ εξακολούθηση, χάνεις τον μόνο σίγουρο δρόμο που μπορείς να βαδίσεις. Το μονοπάτι! Δεν κυνηγάς το αποτέλεσμα. Όταν υπάρχει, συνήθως είναι κουτσό ή φευγαλέο. Ένα παζλ που φτιάχνεις κάθε μέρα μαζί τους, αλλά στην ουσία ενώνεις όσα κομμάτια έχεις. Κάποια άλλα…τα βρίσκεις. Παρόλα αυτά, πάντα λείπουν κομμάτια.
Ωστόσο, είναι βαθιά συγκινητικό όταν θυμούνται. Ό,τι μπορούν να θυμηθούν. Τότε, δακρύζουν ή χαμογελούν. Γλιστράνε στην αναπόληση. Βρίσκουν τον εαυτό τους.
Και κάπως έτσι, προχωράς. Εξασκείς τις νοητικές τους λειτουργίες. Προσπαθείς να αναζωογονήσεις το μυαλό τους. Αισθητηριακά, τις περισσότερες φορές. Αγγίζεις το συναίσθημα και την καρδιά τους και τελικά, είναι καλύτερα. Και για ΄αυτούς και για σένα.
Πριν κλείσει ο κύκλος τους, είναι εκείνοι που θυμούνται ακόμα και εκείνοι που, σαν τα μικρά παιδιά, μαθαίνουν κάθε μέρα τον κόσμο. Εσύ βαδίζεις μαζί τους και προσπαθείς να τον κάνεις πιο όμορφο γι ΄αυτούς.
Νάσος Καφαλής
Ψυχολόγος, Μονάδα Φροντίδας Ηλικιωμένων
nasos_kafalis@yahoo.gr