Μιλώντας για την Επαγγελματική Εξουθένωση
Η επαγγελματική εξουθένωση (burnout) γίνεται βίωμα όλο και περισσότερων επαγγελματιών διαφορετικών ειδικοτήτων και σε ποικίλα εργασιακά πλαίσια. Πιο συχνά παρατηρείται σε επαγγελματίες που εργάζονται σε κλάδους παροχής υπηρεσιών και φροντίδας, οι οποίοι βιώνουν μακροχρόνια υψηλά επίπεδα στρες. Ως επαγγελματική εξουθένωση ορίζεται μια κατάσταση σωματικής, ψυχολογικής και συναισθηματικής εξάντλησης, η οποία συνοδεύεται από μειωμένο κίνητρο, χαμηλή αποτελεσματικότητα και αρνητική στάση απέναντι στον εαυτό και τους άλλους (WHO, 2019).
Πιο αναλυτικά, η εμπειρία της εξουθένωσης έχει τρία βασικά χαρακτηριστικά, μια κατακλυσμιαία αίσθηση εξάντλησης, κυνική διάθεση και αίσθημα αποσύνδεσης από το εργασιακό αντικείμενο, τον εαυτό ή και τους άλλους, και αίσθηση μειωμένης απόδοσης στα καθήκοντα της εργασίας. Ο επαγγελματίας αισθάνεται ότι δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα, δε νοιάζεται να τα βγάλει πέρα, και πως ό,τι ή όσο και να προσπαθήσει δεν έχει κανένα αποτέλεσμα. Συχνά μπαίνει σε κατάσταση «αυτόματου πιλότου», όπου κάνει τη λιγότερο δυνατή προσπάθεια προκειμένου να συνεχίσει να επιβιώνει στο εργασιακό πλαίσιο.
Ιδιαίτερα για τους επαγγελματίες φροντιστές, η εξουθένωση μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την αδυναμία τους να συμβάλουν στη βελτίωση των ωφελούμενών τους ή ακόμη και να οδηγήσει σε βλαπτικές πρακτικές. Η εξουθένωση μπορεί να μειώσει σημαντικά πέρα από την πρακτική τους απόδοση, και την ικανότητά τους για νοιάξιμο, ενσυναίσθηση και συναισθηματική φροντίδα.
Μερικά από τα βασικά σημάδια της επαγγελματικής εξουθένωσης που μπορείτε να εντοπίσετε στον εαυτό σας ή τους συναδέλφους σας είναι τα ακόλουθα:
- Άγχος, θλίψη και ευερεθιστότητα.
- Αίσθηση συνεχούς κούρασης, ακόμα και μετά από ύπνο ή ξεκούραση.
- Κουρασμένη όψη καθημερινά.
- Ευερεθιστότητα
- Φτωχή επικοινωνία.
- Δυσκολία συγκέντρωσης στα καθήκοντα.
- Αρνητικά συναισθήματα για τους ωφελούμενους.
- Μειωμένη ποιότητα παρεχόμενης φροντίδας.
- Δυσκολία αποσύνδεσης από την εργασία.
- Αίσθημα αβοηθησίας.
- Συνεχής αίσθηση προσωπικής αποτυχίας.
- Αδιαφορία για τις προσωπικές ανάγκες ή αδυναμία εκπλήρωσής τους.
Ενδεικτικές πηγές:
