Η ψυχική ανθεκτικότητα στους επαγγελματίες φροντιστές
Ως ψυχική ανθεκτικότητα μπορούμε να ορίσουμε τη διεργασία εκείνη που μας επιτρέπει να προσαρμοστούμε επαρκώς σε δυσμενείς συνθήκες, στο τραύμα, στην απειλή ή σε σοβαρές ψυχοπιεστικές συνθήκες. Διαπροσωπικά προβλήματα, προβλήματα υγείας, οικονομικές δυσκολίες μπορεί να αποτελέσουν τέτοιες συνθήκες. Η ψυχική ανθεκτικότητα είναι εκείνη η ικανότητα που μας επιτρέπει να «επανερχόμαστε», να επιστρέφουμε, να ανακάμπτουμε ύστερα από δύσκολες εμπειρίες. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η ψυχική ανθεκτικότητα περιλαμβάνει συμπεριφορές, σκέψεις, και ενέργειες οι οποίες υπόκεινται σε μάθηση και ανάπτυξη και μπορούν να κατακτηθούν από τον καθένα μας.
Οι άνθρωποι με ανεπτυγμένη ψυχική ανθεκτικότητα είναι εκείνοι που μετά από αρνητικά ή τραυματικά γεγονότα ζωής καταφέρνουν να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες και στα νέα δεδομένα και να συνεχίσουν ανταποκρινόμενοι στις προκλήσεις της ζωής. Επιτυγχάνουν τρία βασικά βήματα στην πορεία αυτή: αναγνωρίζουν την δυσμενή κατάσταση που αντιμετωπίζουν, μαθαίνουν από τις δυσκολίες, και προχωράνε μπροστά. Ακριβώς, η ψυχική ανθεκτικότητα συνεπάγεται όχι μόνο την ανάκαμψη μετά από δυσμενείς εμπειρίες, αλλά και την βαθιά προσωπική ανάπτυξη μέσα από αυτές.
Χρειάζεται να γίνει κατανοητό ότι το ψυχικά ανθεκτικό άτομο δε σημαίνει ότι δε βιώνει σημαντικά επίπεδα άγχους ή δυσφορίας. Εκείνο που το κάνει ανθεκτικό είναι ο τρόπος επεξεργασίας, διαχείρισης και μετουσίωσή των αρνητικών εμπειριών και συναισθημάτων σε δυνάμεις ανάπτυξης και συνέχισης στην πορεία της ζωής.
Στους επαγγελματίες φροντιστές η ανάπτυξη της ψυχικής ανθεκτικότητας και η ενίσχυσή της, μπορεί να διαδραματίσει πολύ σημαντικό ρόλο. Καθώς εργάζονται σε περιβάλλοντα με ποικίλες προκλήσεις, δύσκολα συμβάντα, πολλαπλές πηγές στρες, και ταυτόχρονα καλούνται να συμβάλουν στη διαχείριση δύσκολων μεταβάσεων και εμπειριών ζωής των ανθρώπων, η ψυχική ανθεκτικότητα μπορεί να αποτελέσει ισχυρό προστατευτικό παράγοντα αλλά και δεξιότητα που θα ενισχύσει την αποτελεσματικότητά τους.
Πώς μπορείς να αναπτύξεις και να ενισχύσεις την ψυχική ανθεκτικότητά σου ως επαγγελματίας φροντιστής;
Δώσε προτεραιότητα στην ανάπτυξη και ενίσχυση των σχέσεων
Χτίσε ένα επαρκές υποστηρικτικό δίκτυο τόσο στον εργασιακό χώρο όσο και στην προσωπική ζωή. Η σύνδεση με ανθρώπους που μας κατανοούν και επιθυμούν να μας στηρίξουν είναι σημαντική και προστατεύει από το αισθήματα μοναξιάς και αβοηθησίας που συχνά συνοδεύουν τις δυσκολίες, ενώ ταυτόχρονα επικυρώνει τα συναισθήματα που νιώθουμε, ενισχύοντας έτσι την ψυχική μας ανθεκτικότητα. Για τους λόγους αυτούς, ενισχυτικά μπορεί να λειτουργήσει και η συμμετοχή σε κάποιου είδους ομάδα ή οργάνωση, δίνοντας την αίσθηση του ανήκειν, υπερβαίνοντας την μοναξιά και προσφέροντας ευκαιρίες για μοίρασμα και ανάκτηση της ελπίδας για το μέλλον.
Επένδυσε στη σωματική και συναισθηματική ενδυνάμωση
Η φροντίδα του εαυτού σε συναισθηματικό και σωματικό επίπεδο είναι σημαντική καθώς οι δύσκολες εμπειρίες συχνά έχουν επιπτώσεις και στην ψυχική και τη σωματική μας υγεία. Η σωστή διατροφή, ο ποιοτικός ύπνος και η σωματική άσκηση, μπορούν να συμβάλουν στη μείωση της έντασης στο σώμα, στην αύξηση της ικανότητάς του να ανταπεξέλθει στο στρες, και στη μείωση των επιπτώσεων των αρνητικών συναισθημάτων. Ταυτόχρονα, η ανάπτυξη της αυτό-συμπόνιας, η εύρεση χώρου και χρόνου για επεξεργασία των σκέψεων και των συναισθημάτων, ενισχύουν την ψυχική ανθεκτικότητα και επιτρέπουν την ουσιαστική ανάκαμψη.
Εκπαίδευσε τη σκέψη σου
Εστίασε τη σκέψη σου στο παρόν, στην εύρεση λύσεων και στην πραγματικότητα, αποφεύγοντας την ανησυχία για υποθετικά σενάρια που μπορεί να συμβούν στο μέλλον. Σημαντικό είναι επίσης να αποδεχτείς τις αλλαγές που φέρνει ένα δυσμενές γεγονός διατηρώντας παράλληλα την ελπίδα και την προσπάθεια για αλλαγή όσων βρίσκονται υπό τον έλεγχό σου.
Ανέλαβε δράση
Είναι σημαντικό μαζί με τα παραπάνω να αναρωτηθεί κανείς τι μπορεί να κάνει για να επιλύσει μια δυσκολία ή ένα πρόβλημα. Η εστίαση στην επίλυση των προβλημάτων και στην ανάπτυξη σχετικών δεξιοτήτων, και η αναζήτηση βοήθειας, συμβάλουν στην επανάκτηση της αίσθησης ελέγχου πάνω στη ζωή.
Ενδεικτικές πηγές:
