Το δημογραφικό προφίλ της Ελλάδας
Η πρόοδος της ιατρικής επιστήμης και η έμφαση σε πολιτικές πρόληψης και αγωγής υγείας έχουν οδηγήσει σε παγκόσμια κλίμακα στην αύξηση του προσδόκιμου ζωής. Στην Ελλάδα, αναμένεται ότι μέχρι το 2050
ο αριθμός των πολιτών άνω των 65 ετών θα αυξηθεί από 22% σε 33,8%.
ο αριθμός αυτών που ανήκουν στο ηλικιακό φάσμα 85+ θα διπλασιαστεί από 3,3% σε 7%.
( Δημογραφική Πυραμίδα 2010-2020-2050: βάση=νεότερες ηλικίες-κορυφή=μεγαλύτερες ηλικίες, https://population.un.org/wpp/Graphs/DemographicProfiles/Pyramid/300)
Το φαινόμενο της υπογεννητικότητας δεν είναι καινούριο στη χώρα μας και φαίνεται ότι με το πέρας των χρόνων γίνεται ακόμα πιο έντονο.
2016: για κάθε 100 παιδιά, αντιστοιχούσαν 148,4 ενήλικες άνω των 65 ετών.
2030: για κάθε 100 παιδιά, αναμένεται να αντιστοιχούν 230 ενήλικες άνω των 65.
Ωστόσο, η αύξηση το προσδόκιμου ζωής δεν φαίνεται να συνεπάγεται και την καλή υγεία και ποιότητα ζωής, καθώς το ποσοστό εξάρτησης των ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας από άλλους τείνει να έχει αυξητική πορεία, ενώ τα χρόνια ζωής με καλή υγεία, πτωτική. Φαίνεται ότι με την αύξηση του προσδόκιμου ζωής αυξάνεται και το ποσοστό των ατόμων που πάσχουν από χρόνιες ασθένειες και αναπηρίες, όπως και από διάφορα είδη άνοιας. Σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, τα τελευταία χρόνια, το ποσοστό της προσδόκιμης επιβίωσης των Ελλήνων μένει σταθερό κάτι που αποδίδεται και στη μειωμένη σημασία που δίνεται γενικότερα στην πρόληψη.
Ακόμη κι αν στη χώρα μας το ποσοστό του προσδόκιμου ζωής μένει σταθερό τα τελευταία χρόνια, δεν παύει να είναι υψηλό και να συνεπάγεται, συχνά, την ανάγκη μακροχρόνιας φροντίδας και στήριξης των μεγαλύτερων συνανθρώπων μας. Γι’ αυτό, η ύπαρξη φροντιστών κρίνεται απαραίτητη.
Η μακροχρόνια φροντίδα και η στήριξη των μεγαλύτερων ενηλίκων στην Ελλάδα
- Μονάδες Χρόνιας Νοσηλείας Ασθενών
- Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωμένων (Μ.Φ.Η.)
- Κέντρα Ημέρας Φροντίδας Ηλικιωμένων (Κ.Η.Φ.Η.)
- Κέντρα Ανοικτής Προστασίας Ηλικιωμένων (Κ.Α.Π.Η.)
- Κέντρα Ημέρας για ασθενείς με Άνοια
- Πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι»
- Ξενώνες φιλοξενίας
- Ψυχογηριατρικά ιατρεία αντιμετώπισης άνοιας
- Ψυχογηριατρική Κλινική Α.Π.Θ. & Δ.Π.Θ. & Πανεπιστημίου Πάτρας
- Ελληνική Εταιρεία Νόσου Alzheimer
- ο Νέστωρ (φροντίδα ασθενών με άνοια και οικογενειών τους)
Ποιες είναι οι ανάγκες των φροντιστών;
- Τα ηλικιωμένα άτομα είναι ένας πληθυσμός που παρουσιάζει σύνθετες ανάγκες και προκλήσεις στην φροντίδα του.
- Σήμερα οι φροντιστές (άτυποι και τυπικοί) θεωρούνται μια ομάδα υψηλού κινδύνου εξαιτίας του συνεχούς στρες που έχουν να αντιμετωπίσουν.
- Ο φροντιστής μπορεί να αντιμετωπίσει την ψυχοκοινωνική και σωματική επιβάρυνση που προέρχεται από τη φροντίδα.
- Η επιβάρυνση δεν έχει να κάνει μόνο με τους φροντιζόμενους, αλλά και με τις ευρύτερες συνθήκες που έχει να αντιμετωπίσει ο φροντιστής και τον τρόπο διαχείρισής τους.
- Ο επαγγελματίας φροντιστής αντιμετωπίζει τις προκλήσεις της καθημερινής πρακτικής, της συνεργασίας με άλλους ειδικούς και τους συνοδούς-συγγενείς, και της απουσίας σύνδεσης ή της έλλειψης συνεργασίας με τους συναδέλφους. Ως αποτέλεσμα, μπορεί να βιώσει το σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης (burn-out).
- Οι φροντιστές χρειάζεται να αναπτύξουν ποικίλες δεξιότητες, όπως την ικανότητα να επικοινωνούν αποτελεσματικά με ασθενείς και συναδέλφους, ενσυναίσθηση και συναισθηματική ανθεκτικότητα.
- Μεταξύ των πιο σημαντικών αναγκών των επαγγελματιών φροντιστών που έχουν καταγραφεί στη βιβλιογραφία είναι η πρόληψη της εξάντλησης, η διευκόλυνση της επικοινωνίας με τους συναδέλφους και τους συγγενείς, η προώθηση της ισορροπίας μεταξύ ζωής και εργασίας, η περαιτέρω κατάρτιση και εκπαίδευση, η συναισθηματική υποστήριξη μέσω ομάδων, η ενημέρωση σε θέματα σχετικά με τους ηλικιωμένους, η διασύνδεση με άλλους ειδικούς, και η εξοικείωση με τις νέες τεχνολογίες.