Η ευημερία του προσωπικού: Πρόβλεψη αρνητικών συμπεριφορών

Πολλοί πρωτοήρθαν σε επαφή με το θέμα της ευημερίας κατά την διάρκεια της πανδημίας, όταν εμφανίστηκε έντονα στο προσκήνιο η επιτακτική ανάγκη να φροντίσουμε τον εαυτό μας. Περίεργο που η αυτοφροντίδα κι η ευημερία δεν ήταν ανέκαθεν στο προσκήνιο όπως τους αρμόζει. Ο όρος «ευημερία» περιγράφει την συνολική υγεία: σωματική και ψυχολογική. Αφορά σε όλα τα επίπεδα της ζωής μας και, προφανώς, δεν θα μπορούσε να λείπει το επαγγελματικό.

Η κάθε επιχείρηση ή οργανισμός είναι αποτέλεσμα των ανθρώπων που εργάζονται. Η καλλιέργεια ενός ψυχικά υγιούς περιβάλλοντος συνεπάγεται ένα ισορροπημένο περιβάλλον και συμβάλλει στην κινητοποίηση του προσωπικού, στη δέσμευση, στην παραγωγικότητα και εν τέλει στην μακροχρόνια επιτυχία και αποτελεσματικότητα της επιχείρησης.

Η ευημερία του προσωπικού:

Είναι αφελές να πιστεύουμε ότι οι εργοδότες δεν παίζουν κανέναν ρόλο στην ευημερία των υπαλλήλων τους. Η ευημερία στον επαγγελματικό χώρο επηρεάζεται:

• Αφενός, από τα προσωπικά χαρακτηριστικά του υπαλλήλου, λ.χ.: αυτονομία, τρόπος διαχείρισης της καθημερινότητάς, προσωπικές επιλογές σχετικά με την αυτοφροντίδα, αναζήτηση βοήθειας στην εργασία)
• Αφετέρου στα χαρακτηριστικά του επαγγελματικού περιβάλλοντος, λ.χ.: τύπος ηγεσίας, εργασιακή κουλτούρα που αυξάνει την ευημερία, ύπαρξη υποστήριξης, τρόπος αποφόρτισης των υπαλλήλων, ξεκάθαροι ρόλοι κι υποχρεώσεις)

Πρόβλεψη αρνητικών συμπεριφορών στον εργασιακό χώρο:

Πολλές φορές πιστεύουμε ότι το σύνηθες είναι να υπάρχει αρνητικό κλίμα και συγκρούσεις μεταξύ προϊσταμένων-υφισταμένων. Ωστόσο, αυτό μπορεί να είναι αρκετά παραπλανητικό. Δυστυχώς, έχουμε ακούσει για περιστατικά επιθετικής (ψυχολογικό επίπεδο) ή/και βίαιης συμπεριφοράς (φυσική πράξη) μεταξύ των υπαλλήλων αλλά και προς τους ωφελούμενους. Ο χώρος της Γεροντολογίας έχει να κάνει με έναν ευάλωτο πληθυσμό, κάτι που καθιστά ακόμα επιτακτικότερη την ανάγκη πρόληψης αρνητικών συμπεριφορών ώστε να εξασφαλιστεί η ποιότητα φροντίδας.

Παρακάτω παρουσιάζονται κάποιες από τις αιτίες που έχουν προταθεί:

• Μη έμφαση στις σχέσεις των εργαζομένων
• Μη έμφαση στην σημασία της συνεργασίας
• Μη τόνωση της αυτοεκτίμησής τους
• Αυξημένο στρες και επαγγελματική εξουθένωση (burn out)
• Μη ευδιάκριτα όρια στους επαγγελματικούς ρόλους
• Δύσκολα ωράρια
• Έλλειψη σεβασμού

Οι αρνητικές συμπεριφορές στον χώρο εργασίας δεν προκύπτουν ξαφνικά ή απρόβλεπτα. Αντιθέτως, καλλιεργούνται και συντηρούνται και αυτό συχνά έχει να κάνει , εκτός από τα ατομικά χαρακτηριστικά, με το εργασιακό περιβάλλον και την δικαιοσύνη στην επιχείρηση.

Ιδέες για να ενισχύσετε την ευημερία των υπαλλήλων σας:

• Διαμορφώστε, όσο γίνεται, πιο ξεκάθαρους ρόλους
• Εστιάστε στην ομαδική δουλειά
• Ενισχύσετε την ύπαρξη σχέσεων: η ύπαρξη θετικών σχέσεων συμβάλλει στην μείωση του στρες
• Οργανώστε εβδομαδιαίες διεπιστημονικές συναντήσεις για ανταλλαγή απόψεων
• Συνεχής εκπαίδευση σε δεξιότητες που χρειάζονται : Ενισχύστε την συνεχή εξέλιξη των υπαλλήλων σας
• Υποστηρίξτε τους! Οργανώστε ομάδες αποφόρτισης. Ο χώρος της φροντίδας είναι αρκετά απαιτητικός και γεμάτος απώλειες
• Ετήσια έρευνα για την εργασιακή ικανοποίηση: Χρησιμοποιείστε την επανατροφοδότηση που σας δίνουν
• Αναγνωρίστε την συνεισφορά τους
• Διαμορφώστε ευέλικτα ωράρια
• Αξίες: δώστε έμφαση στην σωστή ηγεσία, στην ανεκτικότητα στο διαφορετικό και στην ύπαρξη ηθικής στην εργασία
• Δώστε έμφαση στην οικονομικής τους ευημερία
• Μπορείτε να προσφέρετε διάφορα εργασιακά bonus
• Προωθήστε έναν υγιεινό τρόπο ζωής
• Προωθήστε την σημασία της ψυχικής υγείας
• Επικοινωνήστε μαζί τους!

Ιδέες για να ενισχύσεις την εργασιακή σου ευημερία ως υπάλληλος:

• Δώσε σημασία στα προειδοποιητικά σημάδια: πώς σε επηρεάζει το στρες;
• Δράσε για να περιορίσεις την δυσφορία: δεν ωφελεί το «απλά θα συνεχίσω»
• Υιοθέτησε τεχνικές επικέντρωσης στο παρόν
• Αναζήτησε τους διαθέσιμους οδηγούς ευημερίας
• Να βγαίνεις έξω κάθε μέρα!
• Συνδέσου με τα άτομα που εμπιστεύεσαι
• Συνεργάσου με τους συναδέλφους σου και ζήτησε βοήθεια
• Καθιέρωσε έστω και λίγα λεπτά κάθε μέρα για εσένα
• Συνέχισε να μαθαίνεις και να εξελίσσεσαι
• Βελτίωσε την διατροφή σου
• Αθλήσου όπως μπορείς
• Κάνε πράγματα που σε ευχαριστούν και σταμάτα να τα αναβάλλεις!

Ας αρχίσουμε να προωθούμε μια κουλτούρα αυτοφροντίδας και εργασιακής ευημερίας έναντι μιας κουλτούρας φόβου και σιωπής στα θέματα ψυχικής υγείας στον εργασιακό χώρο.

Ενδεικτικές βιβλιογραφικές πηγές:

• Employee wellbeing: A Beginners Guide https://www.oak.com/blog/employee-wellbeing/
• Barling, J., Dupré, E. K. & Kelloway, K, E. (2009). Predicting Workplace Aggression and Violence. Annu. Rev. Psychol, 60, 671-92.
• Grizzle, L, T. (2016). Relationship Between Workplace Aggression and Employee Job Satisfaction. Walden Dissertations and Doctoral Studies Collection. https://scholarworks.waldenu.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=4135&context=dissertations