Βρίσκοντας νόημα στην εργασία μου

Σου αρέσει η δουλειά σου;

Βρίσκεις νόημα στην εργασία σου;

Σου προκαλεί στρες;

Σε μια ομιλία πρόσφατα άκουσα ότι ο μέσος χρόνος που μπορεί να περάσει κάποιος δουλεύοντας είναι 80.000 ώρες! Το φαντάζεστε;! Αναλογιζόμενοι αυτό, θα λέγατε ότι κάνετε κάτι που σας γεμίζει; Έχει η εργασία σας νόημα για εσάς; Έχει αλλάξει κάτι συγκριτικά με το παρελθόν; Το νόημα στην εργασία είναι υποκειμενικό και σε αναλογία με το νόημα στη ζωή ορίζεται ως η αίσθηση του ανήκειν, της συνοχής, του προσανατολισμού και της σημαντικότητας στην εργασιακή ζωή.

Ωστόσο, είναι το νόημα τόσο σημαντικό; Το βρίσκουν όλοι στην εργασία τους; Η εύρεση νοήματος και σκοπού στην εργασία ωφελεί όχι μόνο το ίδιο το άτομο, αλλά και την επιχείρηση και τους ωφελούμενους. Ένα άτομο το οποίο δεν βρίσκει κανένα σκοπό σε αυτό που κάνει, δεν θα δώσει το 100%. Επιδρά θετικά στη διαχείριση του εργασιακού στρες και κούρασης, στην προσωπική ανάπτυξη, στην αίσθηση σκοπού στη ζωή, στο θετικό συναίσθημα, στην αυτοεκτίμηση και στην αίσθηση προσφοράς. Έχει φανεί ότι ο συνδυασμός νοήματος και ικανοποίησης από την εργασία οδηγούν σε λιγότερο άγχος και εργασιακό στρες. Οπότε, σίγουρα θα λέγαμε ότι είναι σημαντικό.

Ο χώρος της φροντίδας είναι πολύ απαιτητικός. Ο επαγγελματίας έρχεται σε επαφή με ευάλωτες ομάδες σε δύσκολες στιγμές της ζωής τους και καλείται να επικοινωνήσει με ωφελούμενους και συγγενείς. Σε διάφορες έρευνες, νοσηλεύτριες έχουν δηλώσει ότι η εύρεση νοήματος στην εργασία τους έδινε δύναμη να συνεχίσουν. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, ζητείται ευελιξία, επιχειρηματικότητα και πολλαπλή κατάρτιση από τους εργαζομένους, ενώ παράλληλα δεν υπάρχει πάντα ικανοποιητική υποστήριξη από το εργασιακό πλαίσιο.

Νοηματοδοτώντας την εργασία:

Το νόημα στην εργασία έγκειται στην ισορροπία μεταξύ του «να είσαι» και του «να κάνεις». Η εύρεση σκοπού δεν παρουσιάζεται εκ μαγείας μπροστά μας, αλλά είναι προϊόν προσωπικής αναζήτησης. Σύμφωνα με τον Frankl (1964,2010), ο άνθρωπος μπορεί να επιλέξει και πως θα συμπεριφερθεί και τι νόημα θα δώσει στις πράξεις του. Νόημα βρίσκουμε μέσω αυτών που δημιουργούμε και αφήνουμε πίσω μας, μέσω των σχέσεων μας και μέσω του τρόπου που επιλέγουμε να αντιμετωπίσουμε τις αντιξοότητες. Προσπαθήστε να σκεφτείτε:

• Σε ποιον προσφέρετε τις υπηρεσίες σας; Γιατί σας χρειάζονται; Συνδεθείτε μαζί τους!
• Πως θα βελτιωνόσασταν στην δουλειά σας;
• Πως αλληλεπιδράτε με τους συναδέλφους σας; Έχετε γνωρίσει πραγματικά κάποιον; Προσφέρετε και δέχεστε στήριξη; Αναζητήστε υποστήριξη!
• Γιατί εργάζεστε; Για ποιον το κάνετε;
• Τι προσδοκάτε από την δουλειά σας; Ξεκαθαρίστε τους στόχους σας.
• Ποιες αξίες σας υπηρετείτε δουλεύοντας; Υπάρχουν οι αξίες αυτές στον εργασιακό σας χώρο;
• Βοηθήστε τους νεότερους επαγγελματίες/εκπαιδευόμενους που είναι μαζί σας.
• Διευρύνετε την οπτική σας αναφορικά με τα προβλήματα που προκύπτουν και εμβαθύνετε την κατανόησή σας προς τους συναδέλφους και ωφελούμενούς σας. Μερικές φορές, μόνο άμα μπούμε στη θέση κάποιου άλλου μπορούμε να μετατρέψουμε τις δυσκολίες σε ευκαιρίες.
• Φροντίστε τον εαυτό σας! Χαλαρώστε, ασκηθείτε, κοινωνικοποιηθείτε, φροντίστε τη διατροφή σας και εντοπίστε τους δικούς σας μηχανισμούς αντιμετώπισης των δυσκολιών. Η δουλειά είναι μέρος της ζωής μας και η όχι η ζωή μέρος της δουλειάς μας.

Καμιά φορά και κυρίως τις δύσκολες στιγμές είναι βοηθητικό να κάνουμε μια «παύση» και να σκεφτόμαστε γιατί ξεκινήσαμε.

Η συμβολή της επιχείρησης στην νοηματοδότηση:

Η εύρεση νοήματος στην εργασία είναι αποτέλεσμα των προσωπικών εκτιμήσεων αλλά και αυτών που συλλογικά αναπτύσσονται στον επαγγελματικό χώρο. Αν είστε εργοδότης ή υπεύθυνος ομάδας επαγγελματιών, αναλογιστείτε για λίγο:

• Είναι ξεκάθαρο στους υπαλλήλους σας αυτό που ζητάτε από αυτούς;
• Τους είναι ξεκάθαρες οι αξίες κι η κουλτούρα της επιχείρησης;
• Υπάρχει επαρκής καθοδήγηση;
• Αναγνωρίζετε ισάξια την προσφορά του καθενός; Το δείχνετε;
• Προσφέρετε αυτονομία;
• Γνωρίζετε τι πραγματικά θέλουν και μπορούν να προσφέρουν στους ωφελούμενους; Αν δεν μπορεί να γίνει ένα «ιδανικό» ταίριασμα μεταξύ των «θέλω» ενός υπαλλήλου και των απαιτήσεων ενός οργανισμού, τουλάχιστον δεν πρέπει αυτά τα δυο να έρχονται σε πλήρη αντίθεση.
• Υπάρχει το αίσθημα της συνεργασίας στον οργανισμό;
• Γνωρίζουν οι επαγγελματίες ότι μπορούν να αναζητήσουν υποστήριξη άμα θελήσουν;

Ενδεικτικές πηγές:

Coleman, J. (2017). To Find Meaning in your Work, Change How You Think About It. Harvard Business Review.

Lee, S. (2015). A concept analysis of “Meaning in work” and its implications for nursing. JAN

Maddi, R. S. (2002). The Story of Hardiness: Twenty Years of Theorizing, Research, and Practice. Consulting Psychology Journal: Practice and Research, 54 (3), 175-185.

Malloy, D., Fahey-McCarthy, E., Murakami, M., Lee, Y., Choi, E., Hirose, E., Hadjistavropoulos, T., (2015) “Finding Meaning in the Work of Nursing: An International Study” OJIN: The Online Journal of Issues in Nursing, 20(3).