Αίτια επαγγελματικής εξουθένωσης στους επαγγελματίες φροντιστές

Οι επαγγελματίες σε πλαίσια φροντίδας αντιμετωπίζουν σε καθημερινή βάση ποικίλες προκλήσεις και συχνά βιώνουν έντονο στρες στην προσπάθειά τους να τις διαχειριστούν. Σαν αποτέλεσμα η επαγγελματική εξουθένωση είναι ιδιαίτερα συχνή ανάμεσα στους επαγγελματίες φροντιστές. Η εξουθένωση πέρα από τις σημαντικές επιπτώσεις που έχει στη σωματική, πνευματική και επαγγελματική ευεξία των φροντιστών, είναι δυνατό να επηρεάσει την ποιότητα και ασφάλεια της παρεχόμενης φροντίδας.

Παρά τη συχνότητα εμφάνισης της επαγγελματικής εξουθένωσης και του σημαντικού κόστους που συνεπάγεται, τείνει να αγνοείται ή να υποβαθμίζεται τόσο από το άτομο όσο και από το εργασιακό πλαίσιο. Στην πορεία αναγνώρισης, κατανόησης και αποτελεσματικής αντιμετώπισης της εμπειρίας της επαγγελματικής εξουθένωσης είναι σημαντικός ο προσδιορισμός των αιτίων πίσω από αυτή. Τα αίτια μπορεί να είναι ατομικά, διαπροσωπικά και περιβαλλοντικά.

• Υπερωριακή εργασία και στέρηση ύπνου. Οι επαγγελματίες σε πλαίσια φροντίδας συχνά εργάζονται πολλές ώρες μέσα στην ημέρα, συμπεριλαμβανομένων και των μεταμεσονύκτιων ωραρίων. Αυτό επιβαρύνει τον οργανισμό του και συχνά τους οδηγεί στο να έχουν ανεπαρκή σε ώρες και ποιότητα ύπνο. Η στέρηση ύπνου έχει συχνά συνέπειες στη διάθεση, τη συγκέντρωση και την προσοχή.
• Πιεστικές και αντίξοες συνθήκες εργασίας. Συχνά καλούνται να διαχειριστούν έκτακτες ανάγκες και κάποια κρίση, ταυτόχρονα με τα συνήθη καθήκοντα.
• Συχνές αλλαγές στην οργάνωση του πλαισίου και τα καθήκοντα του φροντιστή.
• Αυξημένος φόρτος εργασίας.
• Έλλειψη υποστήριξης από το εργασιακό περιβάλλον.
• Αυξημένες απαιτήσεις σε καθήκοντα περιφερειακά του ρόλου, όπως ηλεκτρονικοί φάκελοι, γραφειοκρατικά και οργανωτικά ζητήματα.
• Δυσανάλογη εισροή εξυπηρετούμενων σε σχέση με το εργασιακό δυναμικό του πλαισίου φροντίδας.
• Ανεπαρκής χρόνος με τους φροντιζόμενους.
• Συναισθηματικές και πρακτικές απαιτήσεις των σχέσεων φροντίδας.
• Ευθύνη και δυσκολία των αποφάσεων που καλούνται να λάβουν καθημερινά.
• Έλλειψη ή δυσκολίες στην επικοινωνία και τη συνεργασία με τους συναδέλφους.
• Έλλειψη ικανοποίησης από την εργασία.
• Σύγκρουση αξιών του εργαζομένου με το πλαίσιο εργασίας.

Είναι σημαντικό ο επαγγελματίας φροντιστής να μπορεί να αναγνωρίσει από τη μία τα δικά του όρια και τις δικές του ανάγκες, ώστε να προλάβει ή να διαχειριστεί τα συμπτώματα και τις δυσκολίες που μπορούν να οδηγήσουν στην επαγγελματική εξουθένωση. Ταυτόχρονα εξίσου σημαντικό είναι να υπάρχει μέριμνα σε επίπεδο οργανισμών, οργάνωσης των εργασιακών πλαισίων και ανάπτυξης των πολιτικών υγείας ώστε να βρεθούν αποτελεσματικοί τρόποι πρόληψης αλλά και χειρισμού της επαγγελματικής εξουθένωσης και των συνεπειών της και να διασφαλιστεί η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών.